İnsan Haklarının Korunması ve Geliştirilmesi 2018 Yılı Raporu
Göster/ Aç
İnsan Haklarının Korunması ve Geliştirilmesi 2018 Yılı Raporu
Yazar
TİHEK
Tarih
2019Üst Veri
Tüm öğe kaydını gösterÖzet
Geride bıraktığımız yirminci yüzyıla başta iki dünya savaşı olmak üzere birçok kanlı hadise sığdıran dünya toplumu, özellikle milyonlarca kişinin
ölümüne yol açan İkinci Dünya Savaşı’nın akabinde insan haklarının korunması ve geliştirilmesi noktasında
birçok norm ve kurum oluşturmuştur. Bu norm ve kurumların varlık amacı olan insan hakları, herhangi bir
ilave neden olmaksızın insanların “salt” insan olmakla
sahip olduğu dokunulmaz, vazgeçilmez ve devredilmez
hak ve hürriyetlerdir.
İnsan haklarının varlık nedeni “insanların daha özgür,
daha kaliteli ve daha uzun yaşamasını” temin etmektir.
Yaşam hakkından sağlık hakkına, adil yargılanma hakkından eğitim hakkına kadar birçok hak kategorisini
barındıran insan hakları, bireylere devletten olumlu bir
davranış, bir hizmet, bir yardım isteme hakkı tanıdığı
gibi, aynı zamanda bireylerin devlet tarafından aşılamayacak ve dokunulamayacak özel alanının sınırlarını
çizmektedir.
İnsan haklarının korunması için hem norm (kanunkural-ilke) hem de kurumlar oluşturulmuştur. Normlar
ile insan hakları tespit edilmekte ve ihlali durumunda
uygulanacak müeyyideler ortaya konulmaktadır.
Oluşturulan kurumlara da insan haklarının korunması
için önleyici ve bastırıcı faaliyetler yapma yetki ve görevleri verilmiştir.
Yirminci yüzyılda ortaya çıkan kurumlardan birisi de
ulusal insan hakları kurumlarıdır. 1993 Birleşmiş Milletler Genel Kurulu’nda kabul edilen ve Paris Prensipleri olarak bilinen “İnsan Haklarının Geliştirilmesi ve
Korunması İçin Kurulan Ulusal Kuruluşların Statüsüne
İlişkin İlkeler” ile asgari standartları ortaya konulan
bu kurumların temel misyonu insan haklarının ulusal
düzeyde korunması ve geliştirilmesidir. Paris Prensiplerinin 3. maddesi “Hükümete, parlamentoya ve diğer ilgili bütün organlara, bunların talebi üzerine veya kendi
inisiyatifleriyle, insan haklarının geliştirilmesi ve korunmasına ilişkin konularda görüş bildirir, tavsiyelerde
bulunur, öneriler ve raporlar sunar.” hükmünü ihtiva etmektedir. Bu hükme göre ulusal insan hakları kurumlarının asgari görevlerinden biri parlamento ile yürütme
organına insan haklarına ilişkin raporlar sunmaktır.
6701 sayılı Kanun, bu hükme uygun olarak Türkiye İnsan Hakları ve Eşitlik Kurumu’na yasama ve yürütme
organına insan hakları raporu sunmakla ilgili görev
vermiştir. Bu hükme göre hem mevcut durumun ortaya konulması hem de geliştirilmesi gereken alanlara
ilişkin tespit ve önerilerin sunulması Kurumun temel
görevlerinden birisidir.