Türkiye’de Kadınların Adalete ve Adli Yardıma Erişimine İlişkin Engelleri Anlamak
View/ Open
Türkiye’de Kadınların Adalete ve Adli Yardıma Erişimine İlişkin Engelleri Anlamak
Author
Uygur, Gülriz
Skinnider, Eileen
Date
2022Metadata
Show full item recordAbstract
Adalete erişim, toplumsal cinsiyet de dâhil olmak üzere herhangi bir ayrım gözetmeksizin herkese adalet
hizmetlerinin etkin şekilde sunulmasıyla temel hakların korunmasını birbirine bağlayan çok yönlü bir
kavramdır. Devletin, adalet hizmetlerinin erişilebilirliğini, kalitesini ve hesap verebilirliğini sağlamanın
yanı sıra bireyler arasında haklarını talep etmek ve savunmak için hukuki farkındalık ve okuryazarlık
tesis etmeye yönelik yükümlülükleriyle de ilgilidir. Adalete erişimin en önemli unsurlarından biri, maddi
imkânları veya haklarını savunma gücü olmayan kişilerin önündeki engellerin kaldırılmasına katkıda
bulunan ve bu kişilerin mevcut hukuki yollar ve hizmetler aracılığıyla hak ve menfaatlerini talep etmelerini
destekleyen adli yardımın sağlanmasıdır. Ancak Türkiye’deki pek çok kadın için adalet sistemiyle temasa
geçmek ve adli yardıma erişmek zorlu ve bunaltıcı bir deneyim olabilmektedir. Ekonomik, sosyal ve
kültürel engeller nedeniyle kadınların haklarını eşit şekilde koruma, kanunla belirlenmiş kanuni yollara
başvurma ve mevcut adli yardıma erişme imkânlarını azalmaktadır. Ayrıca, adli yardım avukatları da dâhil
olmak üzere ön saflarda çalışan profesyoneller arasında bu engellere ilişkin farkındalığın yetersiz olması
ve yerleşik hale gelmiş ayrımcı tutumlar ve toplumsal cinsiyet klişeleri de, kadınların adli yardım dâhil
adalete erişimini ve eşit vatandaşlar olarak haklarından yararlanmalarını daha da sınırlandırmaktadır.
Bu çalışma, Türkiye’deki adli yardım sistemine yönelik kapsamlı bir toplumsal cinsiyet değerlendirmesini
sağlamak için bilgi eksikliklerini gidermeyi amaçlamaktadır. Adli yardım hizmetinin tüm yönlerini - hukuki
çerçeve, yönetişim yapısı, bütçeler ve dağıtım modelleri - ve hizmetlerin kadınlar ve erkekler üzerindeki
farklı etkilerini inceler. Çalışmanın, kırılgan gruplardan olanlar da dâhil olmak üzere kadınlar için daha
erişilebilir, toplumsal cinsiyete duyarlı ve güçlenme odaklı adli yardım hizmetlerinin düzenlenmesi ve
uygulanmasında ihtiyaç duyulan iyileştirmelere katkıda bulunmasını umuyoruz.