| dc.description.abstract | Resmi İstatistik Programı (RİP), resmi istatistiklerin üretimine ve yayımına ilişkin temel ilkeler ile
standartları belirlemek, ulusal ve uluslararası düzeyde ihtiyaç duyulan alanlarda güncel, güvenilir,
zamanlı, şeffaf ve tarafsız veri üretilmesini sağlamak amacıyla 5429 sayılı Türkiye İstatistik Kanunu’na
dayanılarak beşer yıllık dönemler için hazırlanmaktadır.
“RİP 2007-2011” ile 2007 yılından itibaren Türkiye İstatistik Sistemi’nde programlı döneme geçilmiştir.
İkinci RİP 2012-2016 yıllarını kapsamıştır. Üçüncü RİP 2017-2021 yıllarında uygulanacaktır.
RİP'in temel amacı, disiplinli bir istatistik yönetimine geçerek, disiplinli bir istatistik üretim süreci
oluşturmaktır. Türkiye İstatistik Kanunu sadece Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK)’nu değil, Türkiye
İstatistik Sistemindeki kurumların tamamını kapsamakta ve düzenlemektedir.
Programla, resmi istatistiklerin üretiminde ve yayımında karşılaşılan mükerrerlikler önlenmekte,
cevaplayıcı yükü azaltılmakta, kamuda insan gücü ve kaynak tasarrufu sağlanarak resmi istatistiklere
olan güven daha da artırılmaktadır. Ayrıca, resmi istatistiklerde standardizasyon sağlanmakta, sorumlu
ve ilgili kurumlar tanımlanarak, hangi verinin hangi kurum tarafından, hangi yöntemle derleneceği ve
hangi dönemler için ve ne zaman yayımlanacağı konularına açıklık getirilmektedir.
Program dönemi için öngörülmemiş, ancak dönem içinde kurum/kuruluşlarca üretilmesine ihtiyaç
duyulan istatistiklerin yıllık güncelleme tarihine kadar TÜİK ile işbirliği yapılmak suretiyle resmi istatistik
niteliği kazanması sağlanabilir. 2007 yılında Programın yürürlüğe girmesiyle birlikte, TÜİK’in yayınladığı
verilerin yanı sıra, RİP’te diğer kurum ve kuruluşlar tarafından üretilmesi öngörülen veriler resmi
istatistik olarak kabul edilmiştir. Böylece ihtiyaç duyulan her alanda güvenilir tek bir resmi istatistik
üretilmesi sağlanmıştır.
İlk plan döneminde (2007-2011); resmi istatistiklerin üretiminde ve yayımında karşılaşılan
mükerrerliklerin önlenmesine, cevaplayıcı yükünün azaltılmasına, kamuda insan gücü ve kaynak
tasarrufu sağlanmasına çalışılmıştır. Bu dönemde ayrıca, resmi istatistiklerde standardizasyon
sağlanması, sorumlu ve ilgili kurumların tanımlanması, verinin hangi yöntemle derleneceği ve hangi
dönemler için ne zaman yayımlanacağı gibi konulara açıklık getirilmiştir.
İkinci RİP (2012-2016) ile birlikte ulusal kalite standartları belirlenmiş, idari kayıtların envanteri
oluşturulmuş, resmi istatistik portalı açılmış, uluslararası veri gönderim sistemi kurulmuş, metaveri
bilgileri oluşturulmuştur. Bu dönemde ayrıca, resmi istatistiklerde kalite unsuru ön plana çıkartılmış,
verilerin meta verileriyle birlikte sunumu üzerinde yoğunlaşılmıştır. 2012-2016 yılları için programlanan
RİP ile birlikte, idari kayıtları referans alan istatistiklerin sistematize edilmesi gündeme alınmış, devletin
çeşitli kurumlarınca farklı verilerin üretilmesi disipline edilmiştir. Buna göre; daha doğru daha tutarlı
kaynak verisinin resmi istatistik olarak yayınlanması, idari kayıtlara erişimi kolaylaştırmak, araştırma
sayısını düşürmek amaçlanmıştır.
Üçüncü RİP (2017-2021) ile veri entegrasyonu, idari kayıtların istatistik üretimde kullanımının
artırılması, veri güvenliği ve veri gizliliği, idari kayıtların TÜİK'e açılması ile gerçek ve tüzel kişilerin
tanımlayıcı bilgilerinin ve değişkenlerin standart hale getirilmesi konularına öncelik verilmesi
hedeflenmiştir. Bu dönemde, istatistiklerde zamanlılığın iyileştirilmesi, daha çeşitli sektörel ve bölgesel istatistik üretilmesine olanak sağlanması, cevaplayıcı yükünde azalma, kurumsal iş yükünün azalması,
kamu kaynaklarının en etkin şekilde kullanılması planlanmaktadır.
“RİP 2017-2021” hazırlık çalışmaları kapsamında, çalışma grupları revize edilmiş, bu gruplar tarafından
toplantılar gerçekleştirilmiş ve bu toplantılarda paydaş kurumlarca üretilen istatistiki bilgilerin mevcut
durumu, veri kaynakları, veri derleme yöntemleri, kullanılan sınıflamalar, resmi istatistiklerin hangi
kurum tarafından ve ne zaman yayınlanacağının belirlenmesine yönelik değerlendirmeler yapılmıştır.
Toplantılar sonucunda alınan kararlar çerçevesinde ilgili çalışma grubu üyeleri tarafından hazırlanan
raporlar doğrultusunda taslak Program oluşturulmuştur. Taslak “RİP 2017-2021” İstatistik Konseyi’nin
27/10/2016 tarihinde yapılan toplantısında görüşülerek karara bağlanmıştır. | en_US |
