Türkiye İnsan Hakları Raporu (2009)

Abstract

Bir önceki TİHV 20. Olağan Kurucular Kurulu’nu 11 Nisan 2009 tarihinde birlikte gerçekleştirmiştik. 20. Olağan Kurucular Kurulu’ndan sadece iki gün sonra başlayan ve halen sürmekte olan özellikle Kürt sorunundan kaynaklı yakın tarihin en geniş çaplı gözaltı ve tutuklamaları iki kurucular kurulu arasındaki dönemin karakteristik özelliği olsa gerektir. Demokrasi/açılım kavramlarının en sık telaffuz edildiği bir dönem olma özelliğini taşıyan bu dönemde, dokümantasyon merkezimizin çalışmalarına dayalı olarak hazırlanıp dönem içinde kamuoyuyla paylaştığımız basın açıklamaları/özel raporlarda yer verildiği gibi, gündelik hayatta işkence ve kötü muamele, yaşam hakkı, ifade ve örgütlenme özgürlüğü, cezaevleri alanları başta olmak üzere, toplumun geniş kesimlerinde yaygın insan hakları ihlallerinin yaşandığına tanık olundu. Son yıllardaki güvenlik güçlerinin şiddete yaygın olarak başvurması ve bu uygulamalarda bulunanların siyasî otoritelerce korunması 2009 yılının da belirgin özelliğiydi. Dahası aynı zamanda kurucularımızdan birisi olan İnsan Hakları Derneği merkez ve yerel yöneticileri başta olmak üzere insan hakları savunucuları gözaltı, tutuklama, hapis cezası gibi yoğun baskıların muhatabı oldu. TEKEL işçileri ya da kamu çalışanları dâhil itiraz eden tüm kesimleri de kapsayan bu baskı ortamında, kimi gösterilere katıldıkları ya da gösterilerde taş attıkları için binlerce çocuğun (12-18 yaş arası) gözaltına alındı ve bunlardan yüzlercesi tutuklandı. Sadece 2009 yılında 177 çocuğa 772 yıl hapis cezası verilmesi özel olarak belirtilmelidir. Doğal olarak bu ortamın sonuçları T İHV çalışmalarına yansımıştır. (…) Prof. Dr. Şebnem Korur Fincancı Türkiye İnsan Hakları Vakfı Başkanı