Kadına Yönelik Şiddet ve Aile İçi Şiddetin Önlenmesi ve Bunlarla Mücadeleye Dair Avrupa Konseyi Sözleşmesi’nin hükümlerini yürürlüğe koyan yasal ve diğer tedbirler hakkında Türkiye’nin İlk Raporuna İlişkin Sivil Toplum Örgütlerinin Gölge Raporu

Abstract

Bu Gölge Rapor, Türkiye’de İstanbul Sözleşmesi’nin uygulanmasının bu yıl GREVIO tarafından değerlendirilmesi kapsamında, Türkiye’deki kadın örgütlerinin işbirliği ile hazırlanmıştır. Rapor, kadına yönelik şiddet ve Sözleşme’nin uygulanmasındaki eksik ve yanlışlara ilişkin önemli hususları özetlemek için 8 sivil toplum örgütü tarafından yazılmış, 81 kadın ve LGBTIQ örgütü tarafından imzalanmıştır. Mor Çatı Kadın Sığınağı Vakfı’nın koordinasyonu ile ilk olarak görev paylaşımı yapmak ve devlet raporunun teslim tarihi olan Mayıs sonuna kadar Rapor’un hazırlamak için çalışma takvimi oluşturmak üzere bir araya geldik. Ancak sonradan Türkiye’nin rapor teslimini sivil toplum örgütlerine haber vermeden temmuz ayına ertelediğini öğrendik. Bu sebeple, bu raporu devletin raporunu görmeden hazırlamaya karar vermemiz gerekti. Ayrıca, raporu yazmakla sorumlu resmi kurum olan Kadının Statüsü Genel Müdürlüğü (KSGM), Nisan ayı sonunda birkaç kadın örgütüne GREVIO’nun soru anketini göndererek 5 Mayıs’a kadar cevap verilmesini talep etti. İstanbul Sözleşmesi Türkiye İzleme Platformu üyesi olan kadın hakları örgütleri KSGM’ye ortak bir cevap metni yazdılar. Bu metin ile GREVIO komitesinin sorularını cevaplama konusundaki esas sorumluluğun devlette olduğunun altı çizilerek raporlama sürecinin daha verimli, kapsayıcı ve katılımcı olması için devletin bağımsız kadın örgütleri ve LGBTIQ örgütlerinin bu sürece daha anlamlı bir şekilde dahil olmasını sağlayacak bir yöntem benimsemekle sorumlu olduğu belirtilmiştir. Bu Raporu çok kısa bir süre içerisinde yazma görevini üstlenen örgütler, büyük bir özveri ve sıkı çalışma ile var olan iş yükünün yanı sıra herhangi bir maddi kaynak olmaksızın bu süreci yerine getirdi. Raporun yazımı, düzeltilmesi ve çevirisi yaklaşık 5 ay sürdü, bu arada Türkiye’deki sivil toplum üzerindeki baskı acımasız bir hale geldi. Kadına yönelik şiddetle mücadelede çok etkili bir araç olduğunu düşündüğümüz İstanbul Sözleşmesi’nin Türkiye'de tam olarak uygulanabilmesi için yapılan inceleme sürecine katkıda bulunma taahhüdümüzü yeniden tekrar ediyoruz. Her ne kadar Türkiye'de kadına yönelik şiddet ve İstanbul Sözleşmesi’nin uygulanması konusunda kapsamlı bir açıklamaya yer vermeye çalışsak da bazı konu ve maddeleri bu Raporun kapsamı dışında bırakmak zorunda kaldık.