| dc.description.abstract | Kitlenin mevcut durumunu bilmek, mevcut duruma ilişkin nedenleri ortaya çıkartabilmek ve
geleceğe yönelik plan ve programları oluşturabilmek için istatistiki verilere ihtiyaç duyulmaktadır. Bu
nedenle, istatistiki verilerin geçerliliği ve güvenirliliği önem arz etmektedir. Diğer yandan, gerek
yerel gerek ulusal gerek uluslar arası düzeyde artan bilgi ihtiyacı, istatistiki verilere olan talebi de
her geçen gün arttırmaktadır. İstatistiki bilgi ihtiyacını karşılamakla görevli olan istatistik kurumları,
artan bu talepleri temelde gerçekleştirdikleri araştırma ve sayımlarla gidermektedirler. Ancak, artan
talepler karşısında istatistik kurumları gerek personel, gerek bütçe ve gerekse cevaplayıcı yükü
açısından zorlanmaktadırlar. Bu nedenle alternatif veri kaynakları arayışlarına yönelmektedirler. Bu
arayışlardan biri, ikincil veri kaynakları olarak idari kayıt verilerinin istatistiki amaçlarla kullanımıdır.
Diğer yandan, istatistik kurumları doğru, uygun, zamanlı, karşılaştırılabilir, tutarlı ve erişilebilir
kalitede ve düşük cevaplayıcı yükü ile etkin maliyetli üretim yapmakla yükümlüdürler. İdari kayıt
verileri, idari amaçlarla oluşturulduklarında istenilen kalitede istatistiki bilgi üretilmesine uygun
olmayabilir. Bu nedenle, idari kayıt verilerinin istatistiki amaçla kullanılmasına başlanmadan önce bu
verilerin istatistiki amaçlarda ve istatistiki kalitede kullanıma uygunluğu araştırılmalıdır. Bu da,
istatistik kurumu ile idari kayıt verisine sahip kurumların yakın işbirliğini zorunlu kılmaktadır.
Bu yayında, idari kayıt verilerinin istatistiki amaçla kullanımı konusunda karşılaşılabilecek güçlükler
ve idari kayıt verilerinin değerlendirilmesinde temel yaklaşımlara ilişkin bilgiler sunulmaktadır. Yayın
dört bölümden oluşmaktadır.
• İstatistiki Veri Kaynakları ve İdari Kayıt Verileri: Bu bölümde, istatistiki bilgi
üretiminde baş vurulan veri kaynaklarına ilişkin temel bilgiler ile idari kayıt kavramı ve
idari kayıt türlerine ilişkin bilgiler yer almaktadır.
• İdari Kayıt Verilerinin İstatistiksel Amaçla Kullanımı: Bu bölümde, idari kayıt
verilerinin, istatistiki amaçla kullanımdaki avantajlar ve dezavantajlar, kullanım alanları,
istatistiki amaçla kullanımdaki kısıtları, idari kayıt verilerinde istatistik üretiminde dikkat
edilmesi gereken temel kurallara ilişkin bilgiler ve diğer ülkelerde idari kayıt verilerinin
istatistik amaçlı kullanımına ilişkin örnekler yer almaktadır.
• İdari Kayıt Verilerinde Kalite Bileşenleri ve Kalite Değerlendirme: Bu bölümde,
istatistiki veri üretimi için Avrupa Birliği İstatistik Ofisi (EUROSTAT) tarafından belirlenen
istatistiki verilerde kalite bileşenleri, idari kayıt verilerinde kalite bileşenleri, idari
kayıtlardan sağlanan girdi ve ürün verilerinin kalite bileşenleri analizi için İsviçre İstatistik
Ofisi tarafından oluşturulan model ve veri kaynaklarının kalite değerlendirmeleri için
Hollanda İstatistik Ofisi tarafından geliştirilen model ve kontrol listelerine ilişkin bilgiler yer
almaktadır.
• Türkiye’de İdari Kayıtların Kullanımı: Bu bölümde, Osmanlı döneminde tutulan
kayıtlara ilişkin kısa bilgiler, Türkiye İstatistik Kanunu’nda kurum/kuruluşlarda mevcut olan
idari kayıt verilerinin kullanımına ilişkin maddeler, Resmi İstatistik programları, program
çerçevesinde idari kayıt verilerinden üretilecek istatistikler ve mevcut kayıt sistemlerine
ilişkin bilgiler yer almaktadır. | en_US |
