YEREL SİYASET VE KADIN KATILIMI: İSTANBUL VE KOCAELİ’NDE NİTELİKSEL BİR ARAŞTIRMA

Abstract

Türkiye’de kadınların ulusal ve yerel siyasetteki temsil oranları oldukça düşüktür. Türkiye için kadın temsili açısından öne çıkan bir nokta, dünyadaki genel eğilimin aksine, yerel siyasetteki temsil oranlarının, ulusal siyasete oranla daha da düşük kalmasıdır. Kadınların yerel siyasetteki temsilinin yetersiz oluşu temelde iki nedenle önemlidir. İlki, kent nüfusunun yarısını oluşturan kadınların gereksinim ve taleplerinin politikleştirilip, kentsel karar alma süreçlerine yansımasının neredeyse olanaksız hale gelmesidir. İkincisi, yerel seçilmiş organlarda yer alan kadınların bulundukları erkek deneyimleri merkezli politik mekanizmalarda çeşitli sorunlarla karşılaşmaları ve bu sorunlar karşısında çoğu zaman yalnız ve güçsüz olmalarıdır. Bu sürece daha yakından ve kadınların deneyimleri üzerinden bakmak, varsayılan bu sorunların kadınların politika yapma biçimlerini nasıl etkilediğini saptamak için önem taşımaktadır. Bu bağlamda, çalışmanın amacı, yerel politika gibi kadınların katılımında sorunlu bir alanı kadınların bilgi ve deneyimleri temelinde incelemek ve bu süreç içinde kadınların nasıl konumlandırıldığının anlaşılmasını sağlayabilmektir. Çalışma kapsamında, bu amaca yönelik olarak bir alan araştırması gerçekleştirilmiştir. Araştırma, feminist niteliksel yöntem kullanılmak suretiyle, Şubat 2009-Ocak 2011 tarihleri arasında İstanbul ve Kocaeli illerinde yürütülmüştür. Araştırma örneklemini, yerel seçilmiş organlarda yer alan (belediye/il genel meclisi üyesi kadınlar ve muhtarlar) ya da yer almayı düşünen (parti kadın kolları üyeleri ve kent konseyi kadın meclisi üyeleri) kadınlar oluşturmaktadır ve 80 kadınla derinlemesine görüşmeler gerçekleştirilmiştir. Araştırma sonucunda, kadınların yerel politikada karar alma süreçlerine katılımının toplumsal ve politik birtakım nedenlerle sınırlı olduğu ve bu çerçevede kadınların gereksinim ve taleplerinin yerel karar alma süreçlerine yansıtılmasının güçleştiği görülmüştür.