DİYANET İŞLERİ BAŞKANLIĞI AİLE VE DİNİ REHBERLİK BÜROLARINA GELEN SORULARIN ANALİZ ve DEĞERLENDİRİLMESİ (EGE BÖLGESİ ÖRNEĞİ)

Abstract

Danışman: Prof. Dr. Ramazan BUYRUKÇU Değişen toplumsal ihtiyaçlar ve buna bağlı olarak çeşitlenen din hizmetleri, Diyanet İşleri Başkanlığı’nın hizmet alanlarında hem nitelik hem de nicelik açısından genişlemeyi gerektirmiştir. Bu doğrultuda “sosyal içerikli din hizmetleri” projesi adı altında aile kurumunu güçlendirmeye yönelik müftülükler bünyesinde Aile İrşat ve Rehberlik Büroları kurulmuştur. Bu araştırma, öncelikle yaklaşık on yıl önce hizmete başlayan Aile İrşat ve Rehberlik Bürolarının mevcut durumunu ele almakta sonra büroların açılış amacına ne kadar uygun olup olmadıklarını değerlendirmektedir. Bunun yanı sıra tezde, hem bürolara gelen soru çeşitleri, hem de soruların din eğitimi açısından değerlendirilmesi yapılmaktadır. Üç bölümden oluşan bu çalışmanın giriş bölümünde; araştırmanın konusu, amacı, önemi ve yöntemi üzerinde durulmuştur. Birinci bölümde teorik çerçeve adı altında aile, irşat ve rehberlik kavramları ele alınmış, özellikle irşat başlığı altında Aile İrşat ve Rehberlik Bürolarında uygulanmakta olan dini danışma ve rehberlik hizmetleri Batı’dan örnek ve karşılaştırmalarla açıklanmıştır. İkinci bölümde ise, öncelikle büroların kuruluş amacı, önemi, hedefi, faaliyetleri açıklandıktan sonra, bürolara başvuranların yaş, cinsiyet, eğitim, medeni durum, meslek ve danışma şekilleri tespit edilmiş ve bürolara gelen sorular yedi ana başlık altında sınıflandırılmıştır. Üçüncü bölümde ise, Aile İrşat ve Rehberlik Bürolarına gelen sorulardan elde edilen verilerin nitel analizi yapılarak, bürolardaki dini danışmanlık hizmetinin profili ortaya konmuştur. Bu bağlamda 2003-2011 yılları arasında, Ege Bölgesinde bulunan il müftülüklerine bağlı Aile İrşat ve Rehberlik Bürolarına gelen 2401 karteks, Nvivo 8 programı kullanılarak yaş, cinsiyet, medeni durum, eğitim, danışma şekilleri ve il değişkenlerine göre gelen soruların nitel analizi yapılmıştır. Yapılan bu istatistiksel analizler sonucunda; bürolara başta aile, evlilik/nikah ve boşanma olmak üzere çeşitli konularda soruların geldiği; büroların çeşitli alt yapı eksiklikleriyle birlikte Türkiye’deki Müslüman-Türk toplum yapısı için yararlı olduğu ve büroların açılış amacına uygun olarak kurumsal anlamda manevi danışmanlık hizmeti vermeye devam ettiği saptanmıştır.

Anahtar Kelimeler: Dini Rehberlik, Dini Danışmanlık, Aile irşat ve Rehberlik, Din Eğitimi.