Üreme Haklarının Yasal Temelleri ve Etik Değerlendirme
View/ Open
Author
İNSAN KAYNAĞINI GELİŞTİRME VAKFI
Sert, Gürkan
Date
2013-11Metadata
Show full item recordAbstract
Türkiye’de her zaman ön planda olmasa da gündemin bir parçasını nüfus ve kalkınma konuları oluşturmuştur. Ülkemizde planlı kalkınmanın önem kazandığı altmışlı yıllardan itibaren her iki konu, politik özelliklerinin yanı sıra teknik bir nitelik kazanmış ve devletin olduğu kadar STK’ların da ilgi alanına dahil olmuştur. Önceleri kalkınmayı doğrudan etkileyecek/gerçekleştirecek toplumsal bir program olarak başlatılan nüfus planlaması çalışmaları bir süre sonra yerini bireylerin özerkliğini vurgulayan aile planlanması programlarına bırakmış ve bu süreç, üreme ve cinsel sağlık alanının, insan haklarının temel kavramlarıyla tanımlandığı bir yaklaşıma yerini bırakmıştır. 1988 yılında Türkiye’nin gelişmesinin, toplumsal refahın artmasının ve bireylerin temel insan haklarını kullanmalarının önünde engel oluşturan sorunları ortadan kaldırmaya yönelik çalışmalar yapmak amacıyla bir araya gelerek kurduğumuz İnsan Kaynağını Geliştirme Vakfı’nın yıllar içinde uzmanlaştığı alanlardan biri üreme/cinsel sağlık ve hakları alanıdır. Geçen zaman içinde bireylerin üreme ve cinsel sağlıklarının iyileştirilmesi ve bu alandaki haklarını kullanmalarına destek olabilmek amacıyla ulusal ve uluslararası kuruluşların desteği ve işbirliği sayesinde pek çok çalışma yaptık. Bu kurum ve kuruluşlara desteklerinden ötürü müteşekkiriz. Yıllar içinde edindiğimiz deneyim ve bilgi birikimini kullanarak, sağlık hizmeti sunucularına üreme hakları alanında karşılaştıkları sorunların çözümü için başvurabilecekleri bir rehber yayın hazırlamayı uzun zamandır istiyorduk. Nihayet geçen yıl Dr. Gürkan Sert ile bir araya gelerek böyle bir çalışma yaptık. Dr. Sert’in kaleme aldığı ve geçen sene sonunda tamamlanarak dağıtımı yapılan “Vakalarla Türkiye’de Üreme Hakları – Etik ve Yasal Değerlendirmeler” isimli kitapta üreme sağlığı hizmeti veren sağlık personelinin hizmet sunumu sırasında karşılaştığı üreme haklarına ilişkin sorunlar, bu sorunları çözmek için başvurulabilecek yollar ve bu eksendeki etik tartışmalar derlendi. “Vakalarla Türkiye’de Üreme Hakları” kitabının, sağlık personelinden ve üreme sağlığı alanında çalışan diğer uzmanlardan aldığı olumlu tepki üzerine, Dr. Gürkan Sert ile birlikte, ilk kitapta büyük ölçüde pratikle bağlantılı olarak tanımlanan üreme ve cinsellikle ilgili hakların gerisindeki entelektüel birikimi okuyucuya iletmek amacıyla ilk kitabın devamı niteliğinde ikinci bir kitabın hazırlıklarına giriştik. Elinizdeki kitabın içeriğini üreme ve cinsel hakların gelişimi, ülkemizdeki mevzuata yansıması ve bu mevzuatın değerlendirmesi oluşturuyor. Kitabın başlangıçta ifade ettiğimiz entelektüel birikimin önemli bir parçası olacağına inanıyoruz. İlk kitapta olduğu gibi bu kitapta da titizlikle çalışan yazar Dr. Gürkan Sert’e, kitabın son okumasını yapıp, önerilerini paylaşan Prof. Dr. Ayşen Bulut, Prof. Dr. Nuray Özgülnar ve Dr. Muhtar Çokar’a, kitabın ortaya çıkmasında emeği olan S.E. Tuba Dündar’a ve kitabın hazırlanması ve sizlere ulaştırılması sürecinde Vakfımıza destek olan İsveç Başkonsolosluğu’na teşekkür ediyoruz1. Turgut Tokuş İnsan Kaynağını Geliştirme Vakfı Yönetim Kurulu Başkanı