Anayasa’nın 24. ve 41. Maddelerine İlişkin Değişiklik Önerisi İzleme Raporu

Abstract

LGBTİ+’lar, insan hakları ve eşitlik mücadelesinde önemli bir role sahip olan bir topluluktur. Ne var ki, hala birçok ülkede ayrımcılığa, şiddete ve dışlanmaya maruz kalmaktadırlar. Türkiye’de de LGBTİ+ hakları, toplumun farklı kesimleri arasında hassas bir konudur ve medyanın bu konudaki etkisi büyüktür. Türkiye’de TBMM komisyonundan geçen Anayasanın 24. ve 41. maddelerinde değişiklik teklifine ilişkin yasa önerisi, toplumun birçok kesimini ilgilendiren ve tartışmalara yol açan bir konu olmuş; bu süreçte bazı medya organlarının LGBTİ+’lara karşı nefret söylemlerini yaygınlaştırdığı gözlemlenmiştir. Cinsel yönelim ve cinsiyet kimliği temelinde ayrımcılık doğurabilecek bir anayasa değişikliği teklif tasarısı 9 Aralık 2022 tarihinde Adalet ve Kalkınma Partisi’nin, ‘’başörtüsüne anayasal güvence ve ailenin korunması‘’ gerekçesiyle Milliyetçi Hareket Partisi, Büyük Birlik Partisi ile birlikte 336 milletvekili imzasıyla TBMM Başkanlığı’na sunuldu. 19 ve 24 Ocak tarihleri arasında Anayasa Komisyonu’nda görüşüldü. Bu izleme raporu, Türkiye’deki anayasa değişikliği teklifi sürecinde LGBTİ+’lara yönelik medyada çıkan nefret söylemlerini inceleyerek, kamuoyunu bilgilendirmeyi, farkındalık yaratmayı ve ilgili kurum ve kuruluşlara bilgi sağlamayı amaçlamaktadır. Dünyanın birçok ülkesinde olduğu gibi Türkiye’de de siyasilerin dili ayrımcı ve nefret söylemlerinden uzak değildir. Bu çalışma kapsamında 19 ve 24 Ocak 2023 tarihlerinde, Türkiye Anayasa’sının 24.ve 41. maddelerinin değişiklik teklif önerisi tartışılırken, siyasetçilerin ayrımcı söylem ve nefret söylemleri anayasa komisyonu tutanakları üzerinden incelenecektir. Bu çalışma kapsamında nefret söylemi, ayrımcı söylem ve ifade özgürlüğü hakkı açısından farkındalığı sağlamak için tanım ve mahkeme kararlarına da yer verilecektir.